(3) Liên Hiệp Quốc hỗ trợ công việc và bảo vệ Người bảo vệ Nhân quyền

Hoạt động của Liên Hiệp Quốc vì quyền lợi của những người bảo vệ nhân quyền đã phát triển từ nhận thức những điều sau đây:

❖ Thực hiện các tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế ở các quốc gia tùy thuộc rất lớn vào sự đóng góp của các cá nhân và các nhóm (làm việc bên trong cũng như bên ngoài Nhà nước), và hỗ trợ cho người bảo vệ nhân quyền là yếu tố cơ bản để đạt được sự tôn trọng các quyền con người;

❖ Trong trường hợp chính phủ, luật pháp quốc gia, cảnh sát, tư pháp và Nhà nước như một tổng thể không cung cấp bảo vệ đầy đủ chống lại sự vi phạm nhân quyền, thì người bảo vệ nhân quyền trở thành phòng tuyến cuối cùng; 

❖ Người bảo vệ nhân quyền thường là mục tiêu của hành vi vi phạm quyền con người chính bởi vì công việc về quyền con người của họ và vì vậy bản thân họ cần được bảo vệ.

Thừa nhận vai trò to lớn của những người bảo vệ nhân quyền và các hành vi vi phạm mà nhiều người trong số họ phải đối mặt đã thuyết phục Liên Hiệp Quốc rằng những nỗ lực đặc biệt là cần thiết để bảo vệ họ và bảo vệ các hoạt động của họ.

Bước quan trọng đầu tiên là chính thức định nghĩa “sự bảo vệ” nhân quyền, tự nó như là một quyền và thừa nhận những ai đảm trách công việc về quyền con người là “người bảo vệ nhân quyền”. Ngày 09 tháng 12 Năm 1998, theo Nghị quyết 53/144, Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Tuyên bố về Quyền và Nghĩa vụ của cá nhân, nhóm và các tổ chức xã hội trong việc thúc đẩy và Bảo vệ nhân quyền và các quyền tự do căn bản đã đươc thừa nhận trên toàn cầu (thường được gọi là “Tuyên ngôn về Người bảo vệ nhân quyền”). Bước thứ hai được tiến hành vào tháng 4 năm 2000, khi Ủy hội nhân quyền Liên Hiệp Quốc yêu cầu Tổng thư ký bổ nhiệm một vị đại diện đặc biệt về Người bảo vệ nhân quyền để giám sát và hỗ trợ việc thực hiện Tuyên ngôn này.

A. Tuyên ngôn về Người bảo vệ nhân quyền

Xây dựng Tuyên ngôn về Người bảo vệ nhân quyền đã bắt đầu vào năm 1984 và kết thúc khi Đại hội đồng thông qua vào năm 1998, nhân dịp kỷ niệm thứ năm mươi Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền. Một nỗ lực tập thể của một số tổ chức phi chính phủ về nhân quyền và một số đoàn đại biểu các nước thành viên đã giúp để đảm bảo rằng kết quả cuối cùng là một văn bản tuyên ngôn mạnh mẽ, rất hữu ích và mang tính thực tiễn. Có lẽ quan trọng nhất, Tuyên ngôn đề cập không chỉ cho các quốc gia và người bảo vệ nhân quyền, mà còn cho tất cả mọi người. Nó cho chúng ta biết rằng tất cả chúng ta đều có một vai trò thực hiện như là những người bảo vệ nhân quyền và nhấn mạnh rằng có một sự vận động nhân quyền trên thế giới liên quan đến tất cả chúng ta.

1. Đặc tính pháp lý

Tuyên ngôn này không phải là một công ước có tính ràng buộc pháp lý. Tuy nhiên, nó có chứa một loạt các nguyên tắc và quyền được dựa trên các tiêu chuẩn nhân quyền đã được ghi trong các văn kiện quốc tế khác có ràng buộc pháp lý như Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị. Hơn nữa, Tuyên ngôn được thông qua bởi sự đồng thuận của Đại hội đồng LHQ và do đó nó đại diện cho một cam kết rất mạnh mẽ của các quốc gia thực hiện nó. Các quốc gia đang ngày càng xem xét thông qua Tuyên ngôn này như một ràng buộc pháp lý.

2. Các quy định của Tuyên ngôn

Tuyên ngôn cung cấp sự hỗ trợ và bảo vệ những người bảo vệ nhân quyền trong bối cảnh công việc của họ. Nó không tạo ra quyền mới, thay vào đó nó nói rõ các quyền hiện có và làm cho nó áp dụng dễ dàng hơn trong vai trò và tình hình thực tế của những người bảo vệ nhân quyền. Thí dụ, nó lưu ý cách tiếp cận nguồn tài trợ của các tổ chức bảo vệ nhân quyền và việc thu thập và trao đổi thông tin về các tiêu chuẩn nhân quyền và vi phạm. Tuyên ngôn này vạch ra một số nhiệm vụ cụ thể cho các quốc gia và trách nhiệm của tất cả mọi người đối với việc bảo vệ nhân quyền, thêm vào đó là sự giải thích mối quan hệ của nó với luật pháp quốc gia. Hầu hết các quy định của Tuyên ngôn được tóm tắt trong đoạn văn sau đây. Điều quan trọng cần nhắc lại rằng những người bảo vệ nhân quyền có nghĩa vụ phải tiến hành các hoạt động một cách ôn hòa theo Tuyên ngôn này.

(a) Quyền và sự bảo vệ dành cho những người bảo vệ nhân quyền

Điều 5, 6, 7, 8, 9, 11, 12 và 13 của Tuyên ngôn cung cấp bảo vệ cụ thể cho người bảo vệ nhân quyền, bao gồm quyền:

❖ Tìm kiếm sự bảo vệ và thực thi quyền con người ở cấp quốc gia và quốc tế;

❖ Thực hiện các quyền con người với cá nhân và kết hợp với những người khác;

❖ Hình thành các hội đoàn và các tổ chức phi chính phủ;

❖ Gặp gỡ hoặc tụ họp một cách ôn hòa;

❖ Tìm kiếm, thu thập, tiếp nhận và giữ thông tin liên quan đến quyền con người;

❖ Phát triển và thảo luận về những ý tưởng quyền con người và những nguyên tắc mới và vận động để được chấp nhận;

❖ Đệ trình cho các ban ngành chính phủ và các cơ quan, tổ chức có liên quan các kiến nghị với những lời chỉ trích vấn đề công cộng và các đề xuất để cải thiện chức năng của họ và để thu hút sự chú ý đến bất kỳ khía cạnh của công việc của họ mà có thể cản trở việc thực hiện quyền con người;

❖ Khiếu nại về chính sách của chính phủ và các hành vi liên quan đến quyền con người và làm cho khiếu nại được xem xét;

❖ Biếu tặng và cung cấp đủ tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ trợ giúp pháp lý hoặc tư vấn khác và hỗ trợ trong việc bảo vệ các quyền con người;

❖ Tham dự điều trần công khai, thủ tục tố tụng và phiên xử để đánh giá tính phù hợp của pháp luật quốc gia và nghĩa vụ nhân quyền quốc tế;

❖ Không bị ngăn cản tiếp xúc và thông tin liên lạc với các tổ chức phi chính phủ và liên chính phủ;

❖ Hưởng lợi từ một biện pháp khắc phục có hiệu quả;

❖ Thực thi hợp pháp nghề nghiệp hoặc chuyên môn của người bảo vệ nhân quyền;

❖ Được bảo vệ hiệu quả theo quy định của pháp luật quốc gia trong việc phản ứng chống lại hoặc phản đối, thông qua các biện pháp ôn hòa, hành vi hoặc thiếu sót mà Nhà nước đã gây ra trong việc vi phạm các quyền con người;

 ❖ Thu hút, tiếp nhận và sử dụng các nguồn lực cho các mục đích bảo vệ quyền con người (bao gồm cả việc nhận tài chánh từ nước ngoài).

(b) Nhiệm vụ của các quốc gia

Các nước đều có trách nhiệm để thực hiện và tôn trọng tất cả các điều khoản của Tuyên ngôn. Tuy nhiên, các điều 2 , 9, 12, 14 và 15 đề cập đặc biệt đến vai trò của các quốc gia và chỉ ra rằng mỗi quốc gia có trách nhiệm và nghĩa vụ:

❖ Bảo vệ, thúc đẩy và thực hiện tất cả các quyền con người;

❖ Đảm bảo rằng tất cả những người thuộc thẩm quyền của mình có thể tận hưởng tất cả các quyền xã hội, kinh tế, chính trị và các quyền tự do khác trong thực tế;

❖ Lựa chọn lập pháp, hành chính và các hình thúc cần thiết khác để đảm bảo thực hiện có hiệu quả các quyền và tự do;

❖ Cung cấp giải pháp khắc phục hiệu quả cho người yêu cầu bồi thường là nạn nhân của một hành vi vi phạm quyền con người;

❖ Tiến hành điều tra nhanh chóng và khách quan về các cáo buộc vi phạm nhân quyền;

❖ Thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để bảo đảm bảo vệ tất cả mọi người chống lại bất kỳ bạo lực, các mối đe dọa, trả thù, phân biệt đối xử bất lợi, áp lực hoặc bất kỳ hành động nào khác tùy ý như là hệ quả của việc thi hành hợp pháp các quyền được nêu trong Tuyên ngôn này;

❖ Để thúc đẩy sự hiểu biết của công chúng về quyền dân sự, chính trị, kinh tế, xã hội và văn hóa;

❖ Đảm bảo và hỗ trợ việc tạo ra và phát triển các tổ chức độc lập trong nước để thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, chẳng hạn như thanh tra hoặc ủy hội nhân quyền;

❖ Thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho việc giảng dạy các quyền con người ở tất cả các cấp giáo dục chính quy và đào tạo chuyên nghiệp.

(c) Trách nhiệm của tất cả mọi người

Tuyên ngôn nhấn mạnh rằng mọi người đều có nhiệm vụ hướng tới và vì cộng đồng và khuyến khích tất cả chúng ta lựa chọn làm người bảo vệ nhân quyền.

 Điều 10, 11 và 18 phác thảo trách nhiệm cho tất cả mọi người để thúc đẩy quyền con người, để bảo vệ nền dân chủ và các định chế của nó và không vi phạm các quyền của những người khác. Điều 11 đặc biệt đề cập đến trách nhiệm của người thực hiện nghề nghiệp chuyên môn mà có thể ảnh hưởng đến các quyền của những người khác, và đặc biệt thích hợp cho các nhân viên cảnh sát, luật sư, thẩm phán,

(d) Vai trò của luật pháp quốc gia

Điều 3 và 4 phát họa mối quan hệ của Tuyên ngôn này với luật pháp quốc gia và quốc tế nhằm đảm bảo việc áp dụng các tiêu chuẩn cao nhất có thể của pháp luật về quyền con người.

B. Đại diện đặc biệt của Tổng thư ký về người bảo vệ nhân quyền

Trong nghị quyết số 2000/61 ngày 26/4/ 2000, Ủy hội Nhân quyền LHQ đã yêu cầu Tổng thư ký bổ nhiệm một đại diện chuyên trách về người bảo vệ nhân quyền. Ý định của Ủy hội là để cung cấp sự hỗ trợ thực hiện Tuyên ngôn và thu thập thông tin về tình hình của những người bảo vệ nhân quyền trên khắp thế giới. Trong tháng 8 năm 2000, bà Hina Jilani được bổ nhiệm bởi Tổng thư ký làm vị Đại diện đặc biệt đầu tiên.

1. Nhiệm vụ chính thức của vị Đại diện đặc biệt

Đại diện đặc biệt cam kết hoạt động độc lập hoàn toàn khỏi bất kỳ quốc gia nào, không phải là nhân viên Liên Hiệp Quốc và không nhận tiền lương. Nhiệm vụ của Đại diện đặc biệt, như quy định tại khoản 3 của Nghị quyết Ủy Hội Nhân quyền 2000/61, là để tiến hành các hoạt động chính sau đây:

(a) Để tìm kiếm, tiếp nhận, kiểm tra và phản hồi thông tin về tình hình và các quyền của bất cứ ai, hành động riêng lẻ hoặc kết hợp với những người khác, để thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền và các quyền tự do cơ bản;

(b) Thiết lập quan hệ hợp tác và tiến hành đối thoại với Chính phủ và các tác nhân có quyền lợi khác trong việc xúc tiến và thực hiện hiệu quả Tuyên ngôn;

(c) Kiến nghị các chiến lược hiệu quả, tốt hơn để bảo vệ người bảo vệ nhân quyền và theo dõi các khuyến nghị đó;

Ủy Hội Nhân quyền kêu gọi tất cả các chính phủ hợp tác và hỗ trợ Đại diện đặc biệt và cung cấp tất cả các thông tin yêu cầu. Đại diện đặc biệt được yêu cầu nộp báo cáo hàng năm cho Ủy Hội nhân quyền và Đại hội đồng LHQ.

2. Các hoạt động thiết thực của Đại diện đặc biệt

Nhiệm vụ chính thức của Đại diện đặc biệt rất rộng, đòi hỏi xác định các chiến lược, các ưu tiên và các hoạt động để thực hiện nó. “Bảo vệ” người bảo vệ nhân quyền là mối quan tâm quan trọng nhất của Đại diện đặc biệt. Bảo vệ được hiểu là bao gồm sự bảo vệ cho bản thân người bảo vệ nhân quyền và bảo vệ quyền bảo vệ nhân quyền của họ.

Đại diện đặc biệt tìm mọi cách để đảm bảo rằng các tiêu chuẩn được áp dụng như nhau ở từng nước, phù hợp với tiêu chuẩn chung toàn cầu. Một số hình thức hoạt động rộng được thực hiện, mặc dù thường có một số chồng chéo với các hoạt động phục vụ một số mục tiêu khác.

(a) Liên hệ với người bảo vệ nhân quyền

Trên hết, Đại diện đặc biệt cố gắng tiếp cận người bảo vệ nhân quyền, nhằm:

❖ Sẵn sàng nhận thông tin từ người bảo vệ nhân quyền, bao gồm cả những cáo buộc về vi phạm nhân quyền đối với họ (xem “mục (d) trường hợp cá nhân” bên dưới), và sử dụng thông tin này trong việc xác định các mối quan ngại sẽ nêu ra với các quốc gia;

❖ Đều đặn tham dự các sự kiện nhân quyền quốc gia, khu vực và quốc tế (bao gồm cả phiên họp hàng năm của Ủy Hội nhân quyền), qua đó tạo cơ hội tiếp xúc với người bảo vệ nhân quyền từ khắp nơi trên thế giới.

(b) Liên hệ với các quốc gia

Đại diện đặc biệt duy trì liên lạc thường xuyên với các quốc gia. Các cuộc tiếp xúc nói chung được thực hiện thông qua các diễn đàn như các phiên họp hàng năm của Ủy Hội nhân quyền ở Geneva và Đại hội đồng ở New York, trong đó Đại diện đặc biệt trình bày báo cáo hàng năm cho các quốc gia, trả lời câu hỏi của họ và có thể gặp gỡ riêng các đoàn đại biểu quốc gia để thảo luận về các vấn đề liên quan, bao gồm cả trường hợp cá nhân.

Liên lạc cụ thể hơn được tiến hành trên cơ sở song phương trong các cuộc họp hoặc bằng văn bản và được sử dụng bởi Đại diện đặc biệt để nêu lên các mối bận tâm cụ thể với riêng từng quốc gia và tìm kiếm sự hỗ trợ của họ, ví dụ, trong việc giải quyết một trường hợp hoặc để có lời mời viếng thăm quốc gia đó.

(c) Liên hệ với các tác nhân quan trọng khác

Trong năm, Đại diện đặc biệt gặp gỡ nhiều tác nhân khác có liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn và hoạt động của mình, bao gồm cả quốc hội các nước, các tổ chức liên chính phủ khu vực và các nhóm quốc gia có cam kết nâng cao vai trò và tình hình của người bảo vệ nhân quyền.

(d) Trường hợp cá nhân

Đại diện đặc biệt nêu ra trường hợp vi phạm nhân quyền đối với những người bảo vệ nhân quyền với các quốc gia liên quan. Thông tin về những trường hợp này được nhận từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm cả các cơ quan Nhà nước, các tổ chức phi chính phủ, các cơ quan của Liên Hiệp Quốc, các phương tiện truyền thông và cá nhân người bảo vệ nhân quyền.

Khi thông tin đến, trước hết Đại diện đặc biệt tìm xác định xem vấn đề có nằm trong nhiệm vụ của mình hay không. Thứ hai, tìm mọi nỗ lực để xác định tính hợp lệ có thể có trong những cáo buộc vi phạm nhân quyền và độ tin cậy của các nguồn thông tin. Thứ ba, Đại diện đặc biệt liên hệ với Chính phủ quốc gia nơi bị cho là đã xảy ra vi phạm. Liên hệ thường được tiến hành thông qua hoặc là một “hành động khẩn cấp” hoặc một lá thư “cáo buộc” gửi Bộ trưởng Bộ Ngoại giao của quốc gia đó và đồng thời gửi đến cơ quan đại diện ngoại giao của họ ở Liên Hiệp Quốc, Geneva. Bức thư cung cấp các chi tiết của nạn nhân, các mối quan tâm về quyền con người và các sự kiện bị cáo buộc. Mục tiêu chính của bức thư này là để đảm bảo rằng chính quyền của quốc gia liên quan đã được thông báo về các cáo buộc càng sớm càng tốt và rằng họ có một cơ hội để điều tra và kết thúc hoặc ngăn chặn bất kỳ hành vi vi phạm quyền con người.

❖ Lá thư “hành động khẩn cấp” (“Urgent  action”  letters) được sử dụng để cung cấp thông tin về một hành vi vi phạm bị cáo buộc là đang diễn ra hoặc sắp xảy ra. Mục đích là để đảm bảo rằng các cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan được thông báo càng nhanh càng tốt về các trường hợp để họ có thể can thiệp chấm dứt hay ngăn chặn một hành vi vi phạm. Ví dụ, một mối đe dọa giết chết được báo cáo là đã nhằm vào một luật sư nhân quyền để trả đũa lại công việc nhân quyền của người đó, sẽ được giải quyết thông qua một lá thư hành động khẩn cấp.

❖ Lá thư “cáo buộc” (“Allegation” letters) được sử dụng để cung cấp thông tin về hành vi vi phạm được cho là đã xảy ra và hậu quả của nó lên người bảo vệ nhân quyền đã có và không thể thay đổi được nữa. Loại của lá thư này được sử dụng như trong trường hợp thông tin đến Đặc sứ một thời gian lâu sau khi sự lạm dụng quyền con người đã xảy ra và đã có kết luận. Ví dụ, một người bảo vệ quyền con người đã bị giết chết, vấn đề này sẽ được nêu lên với quốc gia đó thông qua một bức thư cáo buộc.

Trong cả hai loại thư trên, Đại diện đặc biệt yêu cầu Chính phủ có liên quan thực hiện mọi hành động thích hợp để điều tra và giải quyết các sự kiện bị cáo buộc và thông tin các kết quả điều tra và hành động của mình. Thư cáo buộc tập trung chủ yếu vào yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền điều tra các sự vụ và tiến hành khởi tố hình sự của những người chịu trách nhiệm. Các bức thư gửi tới Chính phủ là bí mật cho đến cuối năm làm báo cáo, hàng năm Đại diện đặc biệt nộp báo cáo kết quả làm việc với các Chính phủ về các trường hợp cụ thể cho Ủy Hội Nhân quyền.

Đại diện đặc biệt liên tục tư vấn cho báo cáo viên đặc biệt của LHQ, người có nhiệm vụ chuyên biệt trong một trường hợp cụ thể và thường xuyên gửi thư chung về các mối quan ngại đến những người có nhiệm vụ chuyên biệt này.

(e) Thăm viếng quốc gia

Đại diện đặc biệt có nhiệm vụ tiến hành các chuyến thăm chính thức tới các quốc gia. Một số quốc gia đã ban hành lời mời, và trong các trường hợp khác, Đại diện đặc biệt viết gửi Chính phủ yêu cầu lời mời được gia hạn. Những chuyến thăm này cung cấp một cơ hội để kiểm tra chi tiết vai trò và tình hình người bảo vệ nhân quyền trong nước, để xác định các vấn đề cụ thể và đưa ra các khuyến nghị để giải quyết ra sao. Bởi đặc tính này của nhiệm vụ, Đại diện đặc biệt cần phải nghiên cứu, một cách có phê phán, tình hình của những người bảo vệ nhân quyền trong một quốc gia. Tuy nhiên, quá trình này nhằm cung cấp một đánh giá độc lập và vô tư và nó sẽ được sử dụng bởi tất cả các bên liên quan trong việc tăng cường sự đóng góp của người bảo vệ nhân quyền và cả sự bảo vệ họ.

Thăm viếng quốc gia thường diễn ra trong khoảng thời gian 5 đến 10 ngày, trong thời gian đó, Đại diện đặc biệt gặp người đứng đầu tiểu bang và Chính phủ, các bộ trưởng chính phủ có liên quan, các tổ chức nhân quyền độc lập, các cơ quan của Liên Hiệp Quốc, các phương tiện truyền thông và đích thân những người bảo vệ nhân quyền, và trong số những người khác .

Các vấn đề được nêu ra trong các chuyến thăm như vậy bao gồm: vi phạm đối với những người bảo vệ nhân quyền, những thuận lợi của “môi trường” qua đó người bảo vệ thực hiện công tác nhân quyền của họ, bao gồm cả quyền tự do lập hội và tự do ngôn luận, quyền nhận tài trợ và hỗ trợ cho người bảo vệ nhân quyền được thừa nhận bởi pháp luật trong nước; và những nỗ lực được thực hiện bởi các cơ quan có thẩm quyền để bảo vệ người bảo vệ nhân quyền khỏi bị xâm phạm.

Vài tháng sau mỗi lần thăm viếng, Đại diện đặc biệt làm một báo cáo về chuyến thăm nêu ra, trong số những thứ khác, về mối quan ngại chính và khuyến nghị hành động. Báo cáo này thường sau đó được Đại diện đặc biệt chính thức trình bày tại phiên họp tiếp theo của Ủy Hội nhân quyền.

(f) Hội thảo và hội nghị

Hàng năm, Đại diện đặc biệt tham dự một số sự kiện bao gồm các hội thảo và hội nghị tổ chức xung quanh chủ đề trung tâm là về những người bảo vệ nhân quyền, hoặc xung quanh các chủ đề liên quan rộng hơn , chẳng hạn như dân chủ hóa. Những sự kiện này có thể được tổ chức bởi các quốc gia, Liên Hiệp Quốc, trường đại học, các tổ chức phi chính phủ hay các đơn vị khác.

(g) Các chiến lược

Đại diện đặc biệt có thể xác định các chủ đề được coi là có ảnh hưởng cơ bản lên vai trò và tình hình người bảo vệ nhân quyền trên khắp thế giới và tìm cách hỗ trợ bảo vệ thông qua hành động đặc biệt. Một số chủ đề như vậy như là quá trình dân chủ hóa, trách nhiệm của chính quyền địa phương và tác động của pháp luật về an ninh quốc gia hoặc chống khủng bố lên người bảo vệ nhân quyền. Một chiến lược phù hợp để hỗ trợ người bảo vệ nhân quyền là sự thành lập và tăng cường mạng lưới bảo vệ cho họ ở khu vực.

(h) Báo cáo

Báo cáo hàng năm của Đại diện đặc biệt cho Ủy Hội Nhân Quyền và Đại hội đồng LHQ, như nhiệm vụ yêu cầu, cung cấp hồ sơ các hoạt động của năm, mô tả các xu hướng chính và mối quan tâm được xác định trong năm, và đưa ra các khuyến nghị, cách giải quyết như thế nào. Một số báo cáo kiểm tra chủ đề chính của mối quan tâm, ví dụ như các tác động của pháp luật an ninh quốc gia lên người bảo vệ nhân quyền và công việc của họ. Các báo cáo này là các chỉ số rất hữu ích trong những vấn đề mà người bảo vệ nhân quyền phải đối mặt ở các nước và khu vực cụ thể, cũng như các chủ đề cụ thể của mối quan tâm toàn cầu. Các khuyến nghị được nêu trong mỗi báo cáo cung cấp cơ sở hành động cho các nước, các cơ quan của Liên Hiệp Quốc, cho chính những người bảo vệ nhân quyền, khu vực tư nhân và một loạt các tác nhân khác. Các báo cáo của Đại diện đặc biệt có sẵn trên trang web của Văn phòng Cao uỷ Liên Hợp Quốc về Nhân quyền (OHCHR) (www.ohchr.org).

Mục tiêu của tất cả các loại hình hoạt động trên là để đóng góp vào việc bảo vệ người bảo vệ nhân quyền và thực hiện Tuyên ngôn về người bảo vệ nhân quyền.

 3. Sắp xếp hậu cần và nguồn lực – vai trò của OHCHR

Giống như các báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc, Đại diện đặc biệt được tiếp cận các nguồn lực hạn chế. Chiến lược và các hoạt động cần phải được điều chỉnh cho phù hợp.

Đại diện đặc biệt nhận được sự hỗ trợ đáng kể trong việc thực hiện các nhiệm vụ từ Văn phòng Cao Ủy nhân quyền Liên Hiệp Quốc, đặc biệt là thông qua “các viên chức văn phòng” có liên quan. Đây là những viên chức của Ủy Hội nhân quyền LHQ, có trụ sở tại Geneva, những người có trách nhiệm quản lý, theo hướng dẫn của chủ sở hữu ủy quyền, hoạt động hằng ngày theo các nhiệm vụ chuyên đề được thành lập bởi Ủy Hội Nhân quyền. Ví dụ, các nhân viên văn phòng của Ủy Hội thường xuyên nhận thông tin về cáo buộc vi phạm chống lại những người bảo vệ nhân quyền, họ phân tích và thông tin cho Đại diện đặc biệt. Họ hỗ trợ Đại diện đặc biệt trong việc soạn thảo báo cáo và giúp đỡ trong việc chuẩn bị và tiến hành các chuyến thăm quốc gia. Các liên lạc bên ngoài với Đại diện đặc biệt – từ các đại sứ quán, các tổ chức phi chính phủ và nhân viên Liên Hiệp Quốc – thường được duy trì thông qua các viên chức văn phòng này. Các dịch vụ hành chánh của OHCHR cung cấp hỗ trợ trong việc tổ chức và tài trợ đi lại và các hoạt động khác.

Một khoản tiền nhỏ của các quỹ được cung cấp từ ngân sách Liên Hiệp Quốc để Đại diện đặc biệt thực hiện hai chuyến thăm quốc gia chính thức mỗi năm, tham dự các phiên họp của Ủy Hội Nhân quyền và Đại hội đồng LHQ và tham gia vào tham vấn tại Geneva. Thỉnh thoảng, các cơ quan của Liên hợp quốc và các tổ chức phi chính phủ cung cấp các nguồn lực bổ sung để hỗ trợ việc tổ chức các hội thảo, các ấn phẩm của báo cáo nghiên cứu và các hoạt động chung khác theo nhiệm vụ yêu cầu.

Bản dịch của Defend the Defenders

*Xem bản tiếng Anh

(Source: Fact Sheet No.29, Ch. 3, the Office of the UN High Commissioner for Human Rights)

[subscribe2]