Tù chính trị Vương Văn Thả và việc dính líu tổ chức nước ngoài

RFA, ngày 03/3/2020

Sức khỏe bị suy kiệt

“Cách đây trong vòng một tháng có một chú ở tù chung với tía em. Chú mới vừa về được hai tháng mấy. Chú báo tình trạng sức khỏe của tía em trong tù bị yếu lắm. Tía em bây giờ xanh xao, ốm yếu lắm chứ không phải như lời của trại giam nói.”

Con gái tù chính trị Vương Văn Thả, cô Vương Ngọc Thảo chia sẻ như thế với RFA sau khi nghe được tin báo từ một người ở chung trại giam An Phước, Bình Dương nơi ông Thả đang thụ án 12 năm tù giam, dưới tội danh “Tuyên truyền chống nhà nước”.

Ông Vương Văn Thả là một cư sĩ Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy. Hồi năm 2012, ông Thả bị kết án 3 năm tù với cáo buộc “Lợi dụng tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích của tổ chức, công dân”, theo Điều 258 Bộ luật Hình sự Việt Nam, và mãn án vào hồi đầu tháng 10 năm 2015.

Vào dịp Tết Nguyên Đán năm Đinh Dậu, ông Thả bắt đầu lên tiếng trên mạng xã hội về hoàn cảnh và chính kiến của ông đối với chế độ do Đảng Cộng sản lãnh đạo tại Việt Nam. Cả gia đình ông gồm 9 người bị lực lượng công an, cảnh sát cơ động…bao vây cô lập trong thời gian gần 2 tháng, cho đến ngày 18 tháng 5 năm 2017, ông Vương Văn Thả cùng người con trai và hai người cháu song sinh bị bắt. Vào sáng ngày 23/1/2018, Tòa án Nhân dân tỉnh An Giang tuyên án ông Vương Văn Thả 12 năm tù với cáo buộc “Tuyên truyền chống nhà nước” theo Điều 88 Bộ luật Hình sự Việt Nam.

Kể từ khi bị bắt hồi trung tuần tháng 5/2017 cho đến nay, gia đình ông Vương Văn Thả không được gặp mặt và gửi đồ ăn cho ông với lý do mà phía trại giam đưa ra là:

“Có đi thăm nhưng trại giam nói ông Thả lúc nào cũng khỏe. Trại giam cứ nói ông Thả từ chối thăm nuôi. Ông Thả không chịu gửi đồ ăn, không chịu nhận tiền. Họ đổ thừa cho tía em, nhưng gia đình em không nhận được một biên bản, một chữ ký hay một bằng chứng gì cho thấy tía em từ chối hết.”

Gia đình của ông Vương Văn Thả từng nhận được tin báo rằng do ông không chịu ký tên nhận tội và không mặc áo tù nên trại giam không cho ông được thăm gặp thân nhân và nhận đồ ăn. Người bạn tù ở cùng trại giam với ông Thả, vừa được trả tự do xác nhận với cô Thảo rằng thông tin này là chính xác và không một ai có thể khuyên can ông Thả được. Cô Thảo kể lại với RFA:

Chú nói tía em chỉ thỉnh thoảng ăn mì gói và rau cải của anh em trong tù san sẻ. Người ta cho cái gì thì tía em ăn cái đó và một số rau do tía em tự trồng. Chú này nói ráng kêu gọi, vận động các tổ chức giúp đỡ cho tía em, chứ tía em trong tình trạng như thế này thì không thể nào sống được
-Cô Vương Ngọc Thảo

“Chú nói tía em chỉ thỉnh thoảng ăn mì gói và rau cải của anh em trong tù san sẻ. Người ta cho cái gì thì tía em ăn cái đó và một số rau do tía em tự trồng. Chú này nói ráng kêu gọi, vận động các tổ chức giúp đỡ cho tía em, chứ tía em trong tình trạng như thế này thì không thể nào sống được.”

Tù nhân lương tâm-Nhạc sĩ Trần Vũ Anh Bình, người từng có thời gian ở cùng trại giam với ông Vương Văn Thả 3,5 tháng, lên tiếng với RFA:

“Anh Thả là một người chất phác, nói sao thì hiểu vậy nên đôi lúc rơi vào hoàn cảnh tù tội thì anh bị khủng hỏang tinh thần. Tôi đã thấy được cảnh anh Thả đọc kinh tối ngày, om sòm cả khu khi ba của anh Thả mất hồi đầu năm 2015. Tôi biết anh Thả bị rơi vào khủng hoảng nên chính vì lẽ đó mà cái án này của anh thì anh lại càng khủng hỏang hơn và anh cương quyết để mà anh tự tuyệt thực. Đó là như vậy!”

Cô Thảo từng tâm tình với chúng tôi rằng cô không rõ thực hư bản án của cha mình như thế nào, nhưng với mức án 12 năm tù nặng nề không biết có phải do liên can đến tổ chức “Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời” do ông Đào Minh Quân lãnh đạo hay không? Cô Thảo nhấn mạnh nếu như cha của cô, ông Thả không ký nhận tội cho việc này là chính đáng.

Liên can tổ chức phản động nước ngoài

Cô Vương Ngọc Thảo cho biết ông Thả từng được thành viên tổ chức “Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời” liên lạc sau khi ông Thả bày tỏ trên mạng xã hội về việc ông ủng hộ quan điểm của tổ chức này là “lấy lại đất tổ, không làm khổ dân và người Việt không giết hại người Việt”.

“Trước đây có cô Kelly Triệu và Bác sĩ Quách Thái Hùng liên lạc với tía em. Họ nói ủng hộ tổ chức của ông Đào Minh Quân là kêu gọi trưng cầu dân ý, nếu đủ một triệu phiếu thì tổ chức của ông sẽ về, đồng hành cùng 28 nước Châu Âu để giải tán Đảng Cộng sản.”

Cô Thảo cho biết thêm trong lúc gia đình xảy ra biến cố bị bao vây, cô lập trong thời gian gần 2 tháng hồi năm 2017, ông Thả đã kịp nhận ra tổ chức của ông Đào Minh Quân không giống như những gì họ đã nói trước đó:

“Em báo với họ là gia đình em đang bị đàn áp, khủng bố quá thì tổ chức của ông nói rằng hãy yên tâm vì người của chính phủ đang dày đặc và họ không dám bắt tía em và không dám làm gì hết, chỉ là hụ dọa như vậy thôi. Họ nói chờ vài ngày rồi người của tổ chức sẽ về tới. Đến khi gia đình em thấy càng ngày càng phức tạp thì tía em mới biết được sự thật là ông giả dối nên tía em mới công bố kêu gọi đồng bào đừng tin lời ông nữa.”

Đài RFA ghi nhận trong những năm gần đây, tòa án Việt Nam tuyên các bản án tù đối với những người bị cáo buộc tham gia tổ chức nước ngoài nhằm mục tiêu “hoạt động lật đổ chính quyền nhân dân”, như tổ chức của ông Đào Minh Quân hay tổ chức Việt Tân mà Chính quyền Việt Nam liệt vào danh sách là tổ chức khủng bố…

Quang cảnh phiên tòa, ngày 27/12/17 xét xử nhóm 16 người bị cáo buộc dùng bom xăng tấn công tại Sân bay Tân Sơn Nhất. Courtesy: Ảnh chụp màn hình.

Các vụ án bị ngụy tạo?

Vào tối ngày 3/3, Luật sư Nguyễn Văn Miếng, từng tham gia bào chữa cho các vụ án liên can tổ chức nước ngoài như vừa nêu, cho RFA biết ghi nhận của ông qua các vụ án đó:

“Nói về những vụ án tôi từng tham gia thì cũng có những vụ án người ta đã thu thập được những chứng cứ cho rằng là người đó có sử dụng bạo lực, chẳng hạn như đặt bom xăng ở sân bay Tân Sơn Nhất thì họ có thu được tang vật. Tuy nhiên đối với những vụ án gọi là ‘vụ án lương tâm’, tức là người ta không có một hành động vũ lực nào, chẳng hạn như vụ án của ông Châu Văn Khảm. Phiên tòa phúc thẩm mới diễn ra vào sáng hôm qua, ngày 2/3. Tất cả đều nói rằng tổ chức của họ tham gia không có chủ trương về bạo lực. Và ông Châu Văn Khảm, nói nôm na là người đứng đầu nhóm Việt Tân ở Úc, nói rằng từ năm 2010 tất cả các buổi sinh hoạt không có nội dung bạo lựcmà chỉ là tuyên truyền về vấn đề chính trị và dân chủ theo mong muốn cho Việt Nam tiến bộ hơn. Những người khác trong nhóm cũng như vậy.”

Đơn cử một vụ án khác liên quan nhóm 16 người vào tháng 12/2017, đã bị Tòa án Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh tuyên án tổng cộng hơn 100 năm tù giam, với cáo buộc đã cấu kết với tổ chức phản động của ông Đào Minh Quân và bà Lisa Phạm ở nước ngoài để tiến hành hoạt động bị cho là khủng bố tại sân bay Tân Sơn Nhất hồi tháng 4 cùng năm.

Nói về vụ án này, Luật sư Nguyễn Văn Miếng cho biết có người trong nhóm nói trước tòa rằng không biết ông Đào Minh Quân là ai. Đồng thời chủ trương của nhóm không phải là bạo động, nhưng một vài thành viên đề xuất việc làm cho nổ bom xăng với mục đích nhằm “gây tiếng vang”.

“Nhóm bom xăng ở Biên Hòa và nhóm bom xăng ở Tân Sơn Nhất đã xử hồi năm 2017. Họ bị xử về tội ‘khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân’, vì họ có sử dụng bạo lực là bom xăng. Nhưng mà chủ trương của những người đó, họ nói rằng thật ra chỉ muốn gây tiếng vang, chứ còn theo điều tra trong cáo trạng thì nhóm này lên kế hoạch ám sát cán bộ, đặt bom nơi công cộng…Tuy nhiên họ bị kêu án rất nặng về hành vi đó.”

Vào thời điểm tòa án thành phố Hồ Chí Minh tuyên án đối với nhóm 16 người, Đài RFA đã liên lạc với bà Lisa Phạm để tìm hiểu thêm thông tin. Bà Lisa Phạm nói với RFA rằng bà phủ nhận mọi cáo buộc từ phía cơ quan chức năng Việt Nam và nói rằng sẽ kiện Việt Nam ra tòa án quốc tế vì tội vu khống.

Trong khi đó, qua cuộc phỏng vấn với kênh Youtube “PhoBolsaTV”, phổ biến hồi tháng 9/2018, ông Đào Minh Quân cho biết tổ chức của ông không đưa người làm những điều như Chính quyền Việt Nam cáo buộc mà đó chỉ là sự ngụy tạo. Trả lời câu hỏi của “PhoBolsaTV” vì sao không tổ chức họp báo về những trường liên quan việc Chính quyền Việt Nam bắt bớ và cầm tù những người bị cáo buộc liên can tổ chức “Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời”, ông Đào Minh Quân nhấn mạnh rằng tổ chức có sách lược cất lên tiếng nói đúng lúc mà thôi.

Có rất nhiều nguời bị bắt liên quan đến (tổ chức) Đào Minh Quân nhưng thật ra cụ thể như thế nào thì chúng ta không được biết, tại vì liên lạc với họ không được do họ đã bị bắt, liên lạc với chính quyền thì họ đưa ra những thông tin rất ngụy tạo nên cũng không thể tin được, còn liên lạc với gia đình của họ thì thường là gia đình họ không biết, không có thông tin gì về hoạt động của họ hoặc có thông tin nhưng không nói
-Ông Vũ Quốc Ngữ

Ông Vũ Quốc Ngữ, Giám đốc tổ chức Người Bảo vệ Nhân quyền (Defend the Defenders), qua trang Facebook cá nhân đăng tải thông tin vào ngày 18/2/20 có 7 người ở thôn Hưng Lập, xã Phước Tín, thị xã Phước Long, tỉnh Bình Phước bị hàng trăm công an bắt đi, vì bị cho là tham gia tổ chức ông Đào Minh Quân.

Ông Vũ Quốc Ngữ xác nhận với RFA rằng ông nhận được tin báo và đăng trên mạng xã hội nhằm tìm kiếm thêm thông tin, chứ bản thân ông cũng chưa thể kiểm chứng được tính xác thực của thông tin này:

“Có rất nhiều nguời bị bắt liên quan đến (tổ chức) Đào Minh Quân nhưng thật ra cụ thể như thế nào thì chúng ta không được biết, tại vì liên lạc với họ không được do họ đã bị bắt, liên lạc với chính quyền thì họ đưa ra những thông tin rất ngụy tạo nên cũng không thể tin được, còn liên lạc với gia đình của họ thì thường là gia đình họ không biết, không có thông tin gì về hoạt động của họ hoặc có thông tin nhưng không nói.”

Giám đốc tổ chức Người Bảo vệ Nhân quyền (Defend the Defenders) cho rằng những tổ chức đấu tranh thực sự cho dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam, tức là những tổ chức chính danh thì “nên có những phát biểu về việc bắt bớ của những người được cho là ủng hộ hay là thành viên của tổ chức”.

Ông Vũ Quốc Ngữ còn cho RFA biết thêm rằng tổ chức Người Bảo vệ Nhân quyền hiện không thể tiếp cận được những trường hợp đã bị bắt giữ hay bị ở tù do liên can các tổ chức bạo động nước ngoài. Do đó: “Chúng tôi không dám đưa những trườn hợp này vào danh sách tù nhân lương tâm và không thể vận động hay làm gì đó để trả tự do cho họ.”