Trình tự Xét xử công minh (25)- Phần 2: Quyền con người trong phiên tòa- Chương 24- Bản án

Bản dịch của [rollinglinks]Vũ Quốc Ngữ[/rollinglinks]

(Defend the Defenders)

Nguồn: Amnesty International

24.1 Quyền được kết án công khai

24.2 Quyền được biết lý do bị kết án

=================

24,1 Quyền được kết án công khai

Bản án trong tố tụng hình sự (trong các tòa án dân sự và quân sự, tại cả phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm) phải được công khai.

ICCPR cho phép một số ngoại lệ cho yêu cầu này trong vụ án hình sự để bảo vệ quyền lợi của trẻ em dưới 18 tuổi. Điều này phù hợp với Công ước về quyền trẻ em, đảm bảo trẻ em bị buộc tội có quyền riêng tư ở tất cả các giai đoạn tố tụng. (Xem Chương 27 – về trẻ em)

Điều 8 của Công ước châu Mỹ yêu cầu tố tụng hình sự phải được công khai ngoại trừ trường hợp cần thiết để bảo vệ lợi ích của công lý, trong đó bao gồm các lợi ích tốt nhất của trẻ em. Yêu cầu này được coi là mở rộng đến bản án.

Quyền được phán xét công cộng nhằm đảm bảo rằng chính quyền của công lý là công khai và mở cửa cho công chúng giám sát.

Bản án được coi là công khai nếu nó được phát âm bằng lời trong một phiên tòa công khai, hoặc nếu bản án được viết, nó được cung cấp cho các bên và có sẵn cho những người khác, bao gồm cả trong hồ sơ của tòa án.

Các yêu cầu về sự công khai của bản án (trừ các trường hợp đặc biệt) được áp dụng ngay cả khi công chúng không được dự phiên tòa.

Một số bản án được công bố dưới dạng rút gọn khi cần thiết để bảo vệ bí mật thông tin về nạn nhân hoặc nhân chứng, kể cả trẻ em.

Nếu bị cáo không nói và hiểu ngôn ngữ được sử dụng bởi các tòa án, bản án phải được thông báo cho các bị cáo bằng lời nói và văn bản viết được dịch sang một ngôn ngữ mà người đó hiểu. (Xem Chương 23 phần 3)

ICCPR, Điều 14

“… Bất kỳ phán quyết trong một vụ án hình sự hoặc trong một vụ kiện phải được công bố công khai, trừ trường hợp để bảo vệ lợi ích của người chưa thành niên hoặc thủ tục tố tụng liên quan đến tranh chấp hôn nhân hoặc việc giám hộ của trẻ em”

Quyền được xét xử trong một thời gian hợp lý bao gồm quyền được nhận một bản án hợp lý tại phiên tòa và kháng cáo trong vòng một thời gian hợp lý. (Xem Chương 19)

24.2 Quyền được biết lý do bị kết án

Quyền được xét xử công bằng và kết án công khai yêu cầu tòa án đưa ra các lý do cho việc kết án. Quyền được kết án với lý do hợp lý là cơ sở của luật pháp, để bảo vệ chống lại sự kết án tùy tiện. Trong các vụ án hình sự, bản án hợp lý cho phép bị cáo và công chúng biết lý do tại sao bị cáo đã bị kết án hoặc tha bổng. Hơn nữa, các lý do cần được nêu ra để bị cáo có thể kháng án.

Một bản án hợp lý thông thường bao gồm những phát hiện quan trọng, bằng chứng, lập luận pháp lý và kết luận.

Kiểm tra một trường hợp trong đó một tòa án quân sự kết án tử hình một cá nhân bị kết tội tham gia phá hoại mà không đưa ra lý do cho sự phán xét và bị cáo không có quyền khiếu nại, Ủy ban châu Phi nói rằng phiên tòa thiếu các động cơ cho các quyết định pháp lý và vi phạm quyền được xét xử công bằng.

Có sự khác nhau trong cách thức và mức độ của việc đưa ra những lý do giải thích cho một bản án, tùy theo từng vụ án. Một bản án được coi là hợp lý nếu nó cung cấp đầy đủ thông tin để có căn cứ rằng nó không được đưa ra một cách tùy tiện, và người bị kết án hiểu được nguyên nhân của việc kết tội.

Ví dụ, một bản án không cho phép kháng cáo vẫn được coi là hợp lý nếu tòa sơ thẩm đưa ra các chứng cứ và lập luận pháp lý củng cố vững chắc cho bản án.

Trong những trường hợp vụ án được xét xử bởi thẩm phán chứ không phải bởi bồi thẩm đoàn không chuyên, thì phán quyết phải đưa ra các sự kiện và các vấn đề cần thiết cho việc xác định từng khía cạnh của vụ án, mặc dù nó không cần phải đưa ra một câu trả lời chi tiết cho tất cả các lập luận. Đặc biệt phải chú ý đưa ra đánh giá về đối chất của nhân chứng chứng trong việc xác định một nghi phạm.

Trong những trường hợp quyết định của bồi thẩm đoàn mà không được yêu cầu hoặc không cho phép đưa ra lý do cho phán quyết của mình, cần có những biện pháp bảo vệ để loại trừ nguy cơ xét xử tùy tiện và cho phép bị cáo hiểu được cơ sở của việc ra bản án. Đó có thể bao gồm hướng hoặc hướng dẫn của thẩm phán về các vấn đề pháp lý hoặc các bằng chứng, và các câu hỏi chính xác và rõ ràng để bồi thẩm đoàn hình thành một khuôn khổ cho việc phán quyết.

Ủy ban Nhân quyền đã nhấn mạnh sự cần thiết hướng và hướng dẫn cho bồi thẩm đoàn trở nên vô tư, đại diện cho cả bên truy tố và bên bị cáo một cách công minh.

Tòa án châu Âu đã nhấn mạnh rằng các hướng dẫn hoặc câu hỏi đặt ra cho bồi thẩm đoàn cần phải chính xác và dẫn đến các trường hợp cụ thể. Hơn nữa nó nên được rõ ràng từ các bản cáo trạng, cùng với các câu hỏi cho bồi thẩm đoàn và câu trả lời của nó, những bằng chứng và hoàn cảnh thực tế để bồi thẩm đoàn dựa vào đó để đưa ra phán quyết. Trong trường hợp một người phạm tội đã bị kết án bởi một bồi thẩm đoàn tội giết người và âm mưu giết người, Tòa án châu Âu đã phán quyết rằng phán quyết không cung cấp đủ lý do cho lời kết tội chống lại người này cũng như lý do tại sao anh ta lại bị coi là có tội nhiều hơn so với những người khác trong nhóm bảy đồng bị cáo. Ngay cả khi xem xét kết hợp với bản cáo trạng, các câu hỏi đưa cho bồi thẩm đoàn đã không cho phép bị cáo xác định những chứng cứ và hoàn cảnh mà bản án dựa vào.

Ngược lại, bị cáo đã bị kết án gây tội ác chống lại loài người trong bối cảnh Thế chiến II, tiếp theo phiên tòa, trong đó tòa án yêu cầu bồi thẩm đoàn trả lời 768 câu hỏi trong phán quyết của mình. Tòa án châu Âu cho rằng những câu hỏi, được hình thành bởi cả hai bên bào chữa và công tố, là đủ chính xác, hình thành một khuôn khổ cho phán quyết của bồi thẩm đoàn và bù đắp một thực tế rằng không có lý do được đưa ra cho câu trả lời của họ.

Thách thức đối với nội dung hoặc mức độ lập luận trong bản án cần xác định các khía cạnh cụ thể hoặc những kết quả thực tế của vấn đề và giải thích ý nghĩa của chúng.

Hết Chương 24

Đón đọc Chương 25: Sự trừng phạt

Đọc các chương trước tại đây